Στην προηγούμενη ανάρτησή μου Προσοχή παιδιά είχα γράψει για την εμπειρία μου ως πρωτάρα δασκάλα. Πλέον, μετράω 12 χρόνια στο επάγγελμα και δυστυχώς δεν έχουν αλλάξει και πολλά όλα αυτά τα χρόνια στο εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας, πέρα από την πολύτιμη εμπειρία που έχω αποκομίσει. Σήμερα θα αναφερθώ στην σκληρή πραγματικότητα, την οποία πολλοί από εσάς ήδη τη γνωρίζετε. Γιατί, μπορεί να θέλουμε το ιδεώδες, αλλά δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την πραγματικότητα.
Η κατάσταση σήμερα στα δημοτικά σχολεία.
- Τα πολιτικά κόμματα εμπλέκονται στην εκπαίδευση, μιας και οι δάσκαλοι καλούνται να ψηφίσουν αντιπροσώπους οι οποίοι, όταν χρειαστεί, θα πιέσουν την ιεραρχία προς οποιαδήποτε κατεύθυνση. Απαράδεκτο για οποιαδήποτε βαθμίδα εκπαίδευσης κατά τη γνώμη μου. Υπάρχουν βέβαια και οι ανεξάρτητοι…
- Τα σχολεία με έναν «μαγικό» τρόπο χωρίζονται σε σχολεία «κολέγια» και σε σχολεία «τρώγλες» σε επίπεδο υποδομών μέσα στην ίδια πόλη. Εξαρτάται από την ικανότητα του διευθυντή να διαχειρίζεται «σχέσεις» σε όλα τα επίπεδα και τη θέλησή του να έχει ουσιαστικό κι όχι μόνο διεκπαιρεωτικό ρόλο.
- Στα σχολεία «τρώγλες» το 2019 οι δάσκαλοι αναγκάζονται να ζητούν από τους γονείς μέχρι και δυο πακέτα φωτοτυπικό χαρτί δυο φορές τη σχολική χρονιά. Για να μην πω πόσα άλλα χρήματα θα βάλουν από την τσέπη τους οι γονείς για να πάρουν τα απαραίτητα σχολικά για τη χρονιά.
- Στα σχολεία «τρώγλες», τα σχολικά βιβλία που δίνονται δωρεάν στους μαθητές καταλήγουν να είναι τα μόνα μέσα διδασκαλίας, μιας και πολλά σχολεία δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο, δεν έχουν ηλεκτρονικό υπολογιστή σε κάθε τάξη, αλλά και προβολέα, σε μια εποχή που τα παιδιά μεγαλώνουν με την τεχνολογία από τη γέννα τους. Δεν έχουν εργαστήρια με το κατάλληλο υλικό, δεν έχουν εμπλουτισμένες βιβλιοθήκες και άλλα πολλά. Όλα τα παραπάνω σημαίνουν πως αν ένας δάσκαλος σε ένα σχολείο «τρώγλη» αποφασίσει να κάνει τις διδασκαλίες του όπως πραγματικά θα έπρεπε να γίνονται, ώστε η μάθηση να είναι ουσιαστική, θα πρέπει να διαθέσει πάρα πολύ χρόνο στο σπίτι του προκειμένου να ετοιμάσει υλικό για κάθε διδασκαλία και πολλές φορές να βάλει και χρήματα από την τσέπη του, αν έχει.
- Το επάγγελμα «δάσκαλος» για μένα είναι ένα λειτούργημα. Δεν το βλέπουν έτσι όλοι οι δάσκαλοι. Πιστέψτε με, όμως, ακόμα και να μπαινοβγαίνεις σε μια τάξη κάνοντας την «νταντά» σε 30 παιδιά κι ελάχιστο μάθημα είναι εξουθενωτικό. Άρα, οι δάσκαλοι που βλέπουν το επάγγελμα ως λειτούργημα κι εμπλέκονται και σε συναισθηματικό επίπεδο με τους μαθητές τους, αλλά αφιερώνουν και άπειρο χρόνο προκειμένου να κάνουν μια διδασκαλία ουσιαστική και αποτελεσματική, εξουθενώνονται ακόμα παραπάνω. Ένας δάσκαλος, λοιπόν, 60 ετών, με προϋπηρεσία 35 χρόνων, κατά πόσο είναι σε θέση, όχι μόνο ψυχολογικά, αλλά και βιολογικά να διδάσκει σε μια τάξη; Ποια είναι η μέριμνα του κράτους πάνω σε αυτό;
- Ο κάθε δάσκαλος επιλέγει τον τρόπο που θα διδάξει ακολουθώντας τις βασικές υποδείξεις του υπουργείου. Αυτό έχει και τα θετικά του και τα αρνητικά του. Τα θετικά είναι πως ο κάθε δάσκαλος έχει να προσφέρει κάτι ξεχωριστό και μοναδικό με μια σχολική τάξη, μιας και ξεχωριστοί και μοναδικοί είμαστε όλοι σαν άνθρωποι. Τα αρνητικά είναι πως δεν υπάρχει κανένας ουσιαστικός έλεγχος – αξιολόγηση για το κατά πόσο ένας δάσκαλος εργάζεται σωστά ή όχι. Κατά πόσο μέσα από τις διδασκαλίες του, επίσης, τραυματίζει παιδικές ψυχές. Όταν μας προτάθηκε κάποτε αξιολόγηση οι συνδικαλιστές δάσκαλοι είπαν «όχι» με τον φόβο – συμφέροντα – και πολλά άλλα πως η αξιολόγηση δεν θα γίνει σωστά και αν αυτοί που θα αξιολογήσουν τους δασκάλους θα είναι οι κατάλληλοι. Πολυσύνθετο ζήτημα για το εκπαιδευτικό σύστημα όπως είναι σήμερα στην Ελλάδα.
- Ένας δάσκαλος έρχεται συχνά σε επαφή με τους γονείς των μαθητών του για να τους ενημερώσει για την πρόοδό τους, αλλά και για άλλα σημαντικά θέματα. Από την εμπειρία μου πολλοί γονείς «καίγονται» για το μαθησιακό κομμάτι, δηλαδή αν το παιδί τους έχει καταφέρει να μάθει την ύλη την οποία βλέπει στο κάθε βιβλίο. Λίγοι ρωτούν για την ψυχολογία των παιδιών τους, τις διαπροσωπικές τους σχέσεις στο σχολείο, την ένταξη τους και την κοινωνικοποίηση τους, τα οποία είναι προαπαιτούμενα ώστε τα παιδιά να αγαπήσουν το σχολείο, τη γνώση και κατά συνέπεια το κάθε μάθημα. Πολλοί ενδιαφέρονται για τους βαθμούς και μόνο, άλλοι δεν ενδιαφέρονται καθόλου για το τι περνά το παιδί στο σχολείο και δεν έρχονται ποτέ σε επαφή με τον δάσκαλο, άλλοι δεν έχουν χρόνο να ασχοληθούν με τα παιδιά τους γιατί δουλεύουν όλη μέρα, άλλοι συγκρίνουν την επίδοση των παιδιών τους με την επίδοση άλλων παιδιών, αλλά και τη μια δασκάλα με την άλλη, άλλοι συγκρίνουν και το ένα σχολείο με το άλλο για να βρουν ποιο λειτουργεί καλύτερα. Υπάρχει βέβαια κι ένα μικρό ποσοστό γονέων, οι οποίοι είναι η εξαίρεση στον κανόνα, και οι οποίοι ενδιαφέρονται επί της ουσίας για τα παιδιά τους ως μαθητές, ασχολούνται μαζί τους και συνεργάζονται με τον δάσκαλο ή τη δασκάλα.
Άρα, το πώς θα λειτουργήσει ένα σχολείο κι ένας δάσκαλος ώστε η μαθησιακή διαδικασία να είναι ουσιαστική και να σέβεται τις παιδικές ψυχές είναι ένα πολυσύνθετο ζήτημα.
Το ερώτημα είναι τι κάνουμε εμείς; Οι δάσκαλοι, οι γονείς και όλοι όσοι ενδιαφέρονται για την μόρφωση, αλλά και την ψυχική υγεία των παιδιών;
